بررسی نمودهایی از صور خیال در سورۀ مبارکۀ یوسف(ع)

author

  • فروزان آزادبخت مدرس مدعو، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد خرم آباد. دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران.
Abstract:

 متن فاخر و ادیبانه­ ی قرآن کریم دربردارنده­ ی تمامی ویژگی­های فصاحت و بلاغت در کلام عرب است و صور خیال به عنوان فعّال­ترین مؤلفه­ ی متون ادبی در قرآن، کاربردی گسترده و هدفمند دارد. تصاویر خلق شده در قرآن غالباً در راستای اهداف والای دینی به کار رفته است. شیوه­ ی خاص قرآن در پردازش تصاویر و همچنین عدول از تخیّلات ساده و خَلق تصویرهای بدیع موجب شده است که این متن به لحاظ هنری، قرن­ها از زمان نزول خود پیشرفته­ تر باشد. شناخت و درک مفاهیم موجود در تصاویر قرآن، راهی برای ورود به دنیای ذهنی این اثر و کشف زیبایی ­ها و حقایق قرآنی است. سوره­ ی مبارکه­ ی یوسف بارزترین نمونه­ ی «ژانر غنایی» در متن قرآن است که در قالب روایی شکل گرفته، لذا عرصه­ای مناسب برای حدوث انواع صور خیال است. تصویرهای موجود در این سوره، غالباً مبتنی بر تداعی، تبادر و القاءِ مفاهیمی فراتر از درک روابط بلاغی عناصر تصویرساز است و همین امر علاوه بر خلق زیبایی، موجب غنای بیشتر و تعمیق و گسترش معنا و مفهوم متن شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی ساختار موسیقایی سورۀ مبارکۀ «العادیات»

قرآن کریم، یکی از زیباترین متون ادبی است که سبک ویژه‌ای دارد و از واژه‌ها و عبارت‌های موزون و متوازنی تشکیل شده که از ورای آن، آهنگی دلنشین ساخته است. این آهنگ گاه شنیدنی است وگاه احساس پژواک و آوایی ناشنیدنی دارد که در نفس جریان می­یابد و از‌نظر تأثیر به آوای شنیدنی موسیقی شباهت دارد. در این مقاله، سعی شده است تا مهم‌ترین عناصر خلق موسیقی شنیداری و غیرشنیداری بررسی شود. با بررسی ساختار موسیقای...

full text

طرح تطبیق عرفانى سورۀ مبارکۀ یوسف

در این مقاله، سوره یوسف با دقت تمام مورد بحث و تحقیق قرار گرفته و بیشتر براساس تئورى هفت مرحله اى عطار نیشابورى درخصوص سیر و سلوک عرفانى و رسیدن به قرب پروردگار و اتصال با معشوق حقیقى تطبیق داده شده است. مراحل و منازل هفتگانه ترتیب عبارت اند از: طلب، عشق، معرفت، استغنى، توحید، حیرت، فقر و فنا. اما در اثناى کار، از رموز و اصطلاحات خاص عرفا که در این گونه مسائل کاربرد مى یابند، استفاده شده است. س...

full text

طرح تطبیق عرفانى سورۀ مبارکۀ یوسف

در این مقاله، سوره یوسف با دقت تمام مورد بحث و تحقیق قرار گرفته و بیشتر براساس تئورى هفت مرحله اى عطار نیشابورى درخصوص سیر و سلوک عرفانى و رسیدن به قرب پروردگار و اتصال با معشوق حقیقى تطبیق داده شده است. مراحل و منازل هفتگانه ترتیب عبارت اند از: طلب، عشق، معرفت، استغنى، توحید، حیرت، فقر و فنا. اما در اثناى کار، از رموز و اصطلاحات خاص عرفا که در این گونه مسائل کاربرد مى یابند، استفاده شده است. س...

full text

صور خیال در معلقة امرؤالقیس

بزرگ­ترین هنر شاعران آمیختن سخن به خیال و احساس است و تصویر، مهم‌ترین ابزار در این هنر است. این مقاله بر آن است تا به روش تحلیل محتوا به این سؤال اصلی پاسخ گوید که شگردهای تصویری در ذهن و زبان این شاعر کدام است؟ و به طور خاص او کدام نوع از صور خیال را به کار گرفته است؟ امرؤالقیس به عنوان اولین شاعر صاحب معلقه مطرح است؛ و صور خیال در شعر وی از ویژگی‌های منحصر به فردی بر خوردار است. طیف خیال در ا...

full text

بررسی اشعار جاویدنامه اقبال‌‌لاهوری از منظر صور خیال

اقبال لاهوری شاعری نام آشنا در گسترة ایران و جهان است. در مورد این شاعر و فیلسوف بزرگ و اندیشه‌های عمیق دینی و فلسفی‌ و اجتماعی وی پژوهش‌های فراوانی در قالب کتاب، مقاله، پایان‌نامه و... به زبان‌های فارسی، انگلیسی و اردو نگارش یافته است، اما گویا غور این شاعر در راز و رمز هستی و پستی و بلندی‌های جامعه و پرسش‌های همراه با حیرت او، اقبال‌پژوهان را چنان معطوف خود نموده است، که کمتر به بررسی زیبایی‌...

full text

طرح تطبیق عرفانی سورۀ مبارکۀ یوسف

در این مقاله، سوره یوسف با دقت تمام مورد بحث و تحقیق قرار گرفته و بیشتر براساس تئوری هفت مرحله ای عطار نیشابوری درخصوص سیر و سلوک عرفانی و رسیدن به قرب پروردگار و اتصال با معشوق حقیقی تطبیق داده شده است. مراحل و منازل هفتگانه ترتیب عبارت اند از: طلب، عشق، معرفت، استغنی، توحید، حیرت، فقر و فنا. اما در اثنای کار، از رموز و اصطلاحات خاص عرفا که در این گونه مسائل کاربرد می یابند، استفاده شده است. س...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 96  issue 2

pages  53- 69

publication date 2018-12-31

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023